SANAYİİ
İl sanayisinin gelişmesine katkı ve düzenli bir yapılanma sağlamak amacıyla 1976 yılında inşaat faaliyetlerine başlanan Mardin Organize Sanayi Bölgesi, 1992 yılında hizmete sunulmuştur. İlimiz dahilinde sayıları bini aşan küçük imalat yerleri zaman içinde sanayi alanındaki gelişmelerden etkilenerek büyüyecektir.
MARDİN BORU SANAYİ ve TİC.A.Ş.
Üretimden İhracata
Mardin’de gıda, taşa ve toprağa dayalı inşaat, tarımsal makinalar, üretim makinaları, kimyasal ürünler, dokuma-giyim sanayileri sosyo ekonomik etki potansiyeli ve rekabet gücü yüksek sektörler bulunmaktadır. Ekonomik faaliyetlerin geliştirilmesi ve ekonomik yapının sanayileşme yönünde gerçekleşmesi ildeki eksiklikleri ve işsizliği ortadan kaldırabilecektir.
TAŞA VE TOPRAĞA DAYALISANAYİ
MARTU GAZBETON KİREÇ KUMTAŞI
(Temizin Titizin Dostu)
Mardin sanayinin ve uluslararası ticaretteöncüsü ve en yaygın olanı bu sektördür. Bu sektörde 11 büyük fabrika mevcuttur. 7’si faaliyette olan bu fabrikalarda: Çimento, klinker ve hazır beton, gaz beton, beton boru, hazır kuru sıva alçı, kireç, beton briket, tuğla ve parke üretilmektedir.
İlde, bu sektörde üretilen mamullerin büyük bir kısmı yurt dışına gönderilmektedir. 1985 yılından itibaren Mardin ve çevresinde kırsal alandan kentlere doğru yoğun iç göçün başlaması özellikle şehir merkezlerinde konut yapımını gündeme getirmiştir. İnşaat sektörünün hız kazanması çimento, tuğla, kireç, mermer ve boru tüketimini artırmıştır. Çimento, Beton Boru ve Tuğla Mardin’de 1974 yılında bir çimento fabrikası kurulmuştur. Tesiste yılda yaklaşık 770.000 ton çimento, 590.000 ton klinker, hazır beton üretimi yapılmaktadır. Beton ve beton boru sanayi kolunda Mardin’de iki işletme bulunmaktadır. Bu işletmelerde 65.0000 ton boru, 25.000 ton elyaflı çimento boru, 102.780 m³ hazır beton, 200.000 m³,gaz beton üretilmektedir.Mermer ve Karo Organize ve Sanayi Bölgesinde İki karo üretim tesisinde 3.000.000 ad/yıl üretim yapılmaktadır.Ayrıca 120.000 m²/yıl mermer levha üretim tesisi mevcuttur.Mermer, parke taşı ve bordür üretimi yapacak iki tesis inşaat halindedir.
Kireç ve Alçı Mardin’de 1975 yılındaüretime başlayan kireç fabrikasında 80.000 ton/yıl kireç üretilmektedir. Mermer üretimi yapan tesislerden biri aynı zamanda 1.440.000 ad/yıl kireç kumtaşı üretimi de yapmaktadır. Alçı üretimi yapacak 1 tesis henüz inşaat halindedir. GIDA VE UN SANAYİ Ekonomisi tarıma dayalı olan ülkelerde gıda sanayi ekonomisinin devingenliği açısından önem taşımakta ve bu nedenle tarihsel süreç içerisinde ilk kurulan sektör konumundadır.1932 yılında Mardin’de ikisi merkezde diğeri Midyat’ta olan üç un fabrikası Teşviki Sanayii Kanunu’ndan yararlanmıştır. Birkaç yıl sonra merkez ilçede yılda 40’ar ton susam ve susam yağı işleyen iki imalathane açılmıştır. Buralardaki mamüller ilin ihtiyacını karşılamakla birlikte yakın illere de gönderilmekteydi. XIX. Yüzyılda o dönemin ünlü şarabında kullanılan üzümlerin yetiştirildiği bağlık ve bahçe ürünlerinin değerlendirildiği Mardin’de çok sayıda şarap üretim yerleri vardı. Bu potansiyelin sanayide kullanılması ise ilk defa 1980’li yıllardan sonra Savur Dereiçi Şarap Fabrikasında olmuştur. Burada üretilen şarapların dünyanın kabul gördüğü merkezlere gönderildiği ve ödül aldığı bilinmektedir.Ayrıca 1980’li yıllardan sonra kırmızı mercimeğin işlenip paketlendiği, 1990’lı yıllardan sonra ise yaklaşık 21.000 ton bulgur üreten üç tesis faaliyete geçmiştir. Bu tesislerden birinde ayrıca nişasta üretilmektedir.
Un, İrmik, Bisküvi, Bulgur ve Makarna Mardin’de eskiden beri her ilçede un değirmenleri ve küçük çaplı 9 adet un fabrikaları mevcuttur. Günümüzde var olan teknolojiyi kullanarak un ve irmik üreten 11 tesis,bulgur üreten 4 tesis,makarna üreten 1 tesis, bisküvi, gofret vb. üreten 1 tesis faaliyettedir.
Süt ve Süt Ürünleri
Yoğurt, peynir ve tereyağı kırsal alanda ev ortamında yapılmaktaydı. Halen Merkez, Derik veKızıltepeilçelerinde üretilen peynir, İstanbul, İzmir ve Mersin’e gönderilmektedir. Kızıltepe ilçesinde süt, peynir, yağ üretimi yapan fabrika vardır.
YağBu sanayi dalında bir fabrika tam üretimde, diğeri kısmen üretimdedir. Yem Mardin ilinde yem sanayi dalında üç sanayi kuruluşu bulunmaktadır. Bu tesislerde üretilen yem genellikle Doğu ve Güneydoğu AnadoluBölgelerinde bulunan illerde tüketilmektedir. METAL EŞYA, MAKİNE VE TEÇHİZAT SANAYİ Mardin sanayiinde metal eşya makine ve teçhizat sanayinin yeri önemlidir. Bu sektör, yeni olmakla birlikte günümüzde hızlı gelişmesiyle dikkat çekmektedir. 1990yılında kurulan LPG tüp imalatı yapan, tüp ve ev aletleri üretim tesisiyle oluşmaya başlayan sektör,1992 yılından itibaren dikişli borular, tarım makineleri, somun ve cıvataları, jant, motor döküm parçaları, metal boruları fabrikasının kurulmasıyla günümüzde artarak gelişmesini devam ettirmektedir. Bu sektör yapısı itibariyle son derece farklı alt sektörlerden oluşmakta ve çok çeşitli mamülün üretimini gerçekleştirmektedir. METAL ANA SANAYİ Metal ana sanayi ekonomiyi etkileme ve yönlendirme gücü açısından kilit bir sanayi dalıdır. Bu sektörde üretilen malların özellikle metal eşya üreten sanayi kuruluşlarını girdi olarak kullanılması sektörünönemini açık bir şekilde ortaya koymaktadır. Bununla birlikte inşaat sanayiinde metal ana sanayi ürünlerine büyük bir gereksinim bulunmaktadır. Mardin ilindedikişli boru üreten bir işletmemiz vardır. TEKSTİL: Tekstil sanayi, yüksek istihdam hacmi ve aynı zamanda yarattığı katma değer büyüklüğü bakımından önemli bir sektördür.MS.1500’li yılların başlarından beri Mardin yöresinde ev ve atölye tipi küçük sanayi şeklinde bez üretimi yapılmakta idi.El halıları:Merkez, Midyat ilçesi ve Kızıltepe-Şenyurt Beldesinde dokunuyordu. Halıcılığa bağlı iplik ve lif boyacılığı da yapılmaktaydı. Midyat’ta ham bez dokuma ve dantel işlemeciliği ile tiftik battaniye yapımı oldukça gelişmişti.Ancak, modern sanayi tesislerinin kurulması bağlamında Mardin’de ortaya çıkan ilk tekstil tesisleri iplik dokuma ve çırçır kollarında olmuştur. MardinMerkez ve çevresinde çok yaygın olan ham bez dokuma atölyelerinin ve küçük sanayinin iplik ihtiyacı ev veya atölye ortamında karşılanırdı.Günümüzde özellikle son yıllarda konfeksiyon ihracatının devlet tarafından teşvik edilmesiyle birlikte Mardin’de dokuma sanayi, konfeksiyon üretimine de yönelmiş ve bu alandaki tesislerin sayıları gittikçe artmaya başlamıştır, KİMYA VE PLASTİK ÜRÜNLERİ SANAYİ Mardin’de gelişme gösteren sektörlerden biri de kimya sanayisidir. 1987 yılındaMazıdağı ilçesinde faaliyete başlayan fosfat konsantresi üretimi yapan Etibank Fosfat İşletmesi üretimini giderek azaltmıştır.
Bu sektörde faaliyet gösteren 5 tesisten ikincisi 1980’lerden sonra krem deterjan üretmeye başlamıştır. Bu tesiste yılda 3000 ton sıvı deterjan üretilmektedir. Bir diğeri pamuk yağından sabun imalatı yapmaktadır. Yakın tarihte faaliyete geçen tesis,deterjan hammaddesi, sülfonik asit ve toz deterjan üretimi yapacaktır.
ORMAN ÜRÜNLERİ VE MOBİLYA SANAYİ Mardin’de orman ürünleri ve mobilya sanayi yeterince gelişmemiştir. Genel olarak küçük atölyelerde mobilyacılık yapılmaktadır. Bu sanayi sektöründe: Faaliyette bulunan iki, yapımı devam eden bir tesisimiz vardır. MARDİN YÖRESİNDEKİ BAŞLICA KÜÇÜK SANAYİLER, TARIMSAL ÜRÜNLER Baharat ve Kuruyemişçilik Gıda sektöründe faaliyet gösteren 10’dan fazla imalat yeri mevcuttur. Mardin’de en çok karabiber, yenibahar, kişniş, tarçın ve kimyondan oluşan beş türlü baharat kullanılmaktadır. Hemen hemen tüm etli yemeklerde kullanılan baharatlar ayrı olarak da tüketilmektedir. Kişnişin tamamının üretimi Mardin’de yapılmaktadır. Bununla birlikte nane, mahlep, summak ve nar suyu üretimi ve kullanımının da önemli yeri vardır.
Kuruyemiş atölyelerinde bıttım, ceviz, badem, çekirdek işlenerek tüketime hazırlanır. Mardin’de leblebiciliğin ayrı bir önemi vardır. Leblebi imalat yerlerinde yaklaşık 70-80 ton nohut işlenerek leblebiye dönüştürülür. Tuzlu ve tuzsuz olarak çeşitli baharatlarla da tatlandırılannohutlar beş defa kavrularak çok lezzetli leblebi haline getirilir. Leblebi imalatında tava ve kavurma makinaları kullanılır. Mardin’de ülkemizin diğer bölgelerinden ayrıcalıklı olarak leblebi üretiminiözellikli kılan en temel unsurlar; iyi bir işçilik ve beş kez kavrulma aşamasından geçmesidir. Şekerleme ve Helva İmalatı Bu alanda faaliyet gösteren 8 imalat yeri mevcuttur. Çok eski bir geçmişi olan helva ve şeker(tarçınlı, badem, cevizli, susamlı) yoğun olarak kış aylarında üretilmektedir. Yaklaşık 1 ton Mardin PekmezHelvası ve Mardin Ceviz Helvası üretilmektedir. Şekerli Leblebi, Mardin Badem Şekeri ve az da olsa Anasonlu Şeker(İbzor) üretilmektedir. Üretilen mamüller ülke geneline hatta yurt dışına da gönderilmektedir. Tıbbi Bitkiler Tarihî, mimarisi ve yer şekilleri bakımından değişik özellikler gösteren Mardin’in doğal yapısı da önemlidir. Mardinili otsu bitkiler, meyve ağaçları ve orman ağaçları bakımından değişik türlerin varlığı itibariyle zengindir. Bunun temel nedeni: Ova kesimi ile dağ kesimi arasında yükselti farkının 600 metre civarında olması ve iklim özelliklerinin yer yer değişiklik göstermesidir. Toprağın insana sunduğu tüm bitkileri zamana göre çeşitli açılardan kullanmasını bilmiş olan insanoğlu, hastalıklarının çaresini de, şifa beklentilerini de yine aynı kaynakta aramıştır. Mardin, dağ ve ova kültürünü beraber yaşayabildiği için tür zenginliği içinde bitkilerden çokça faydalanmıştır. Geçmişten günümüze kullanılan şifalı bitkiler: Mahlep, Ikşut, Haşişit’ıl hapta, Şehfit’il acuze, Şaırı’ccıbbar, Hıyar’ılıhmar,(yaban salatalık), Afs(Mazı), Irkı’s sus(meyan kökü), Sığd,Irk ılLi’be, Gözdaşı, Ibzor(rezene), Keten tohumu, Ter’uziye (Mardin Sakızı), Ciğde, Ayva Yaprağı, Hılbe(Çemen), Oğulotu, Nınhe, Papatya, Ğıbbeze, (Ebe gümeci), Gızbara(kişniş)...
Bilindiği gibi özellikle son iki yıldan beri komşu ülkelerle ekonomik ve dış ticaret ilişkilerimizin geliştirilmesi çalışmaları sonucunda, bölgemize yakın mesafede olan Irak ve Suriye'ye ihracatımız katlanarak artmaktadır. Bu gelişmeler çerçevesinde oluşan yeni fırsatların etkin bir şekilde değerlendirilmesinde; Serbest bölgemizin sunduğu imkanlar ile GAP yöresindeki yatırımlara tanınan ilave teşvikler nedeniyle sağlanan maliyet düşürücü avantajlar desteğinde, söz konusu iki ülke pazarının yanısıra diğer Ortadoğu ülkeleri pazarında rekabet etmek istiyorsanız, Serbest bölge ile sınır ticareti ilişkisinin avantajını kullanarak Irak'a ve Suriye'ye ihracat yapmak istiyorsanız, Sunulan maliyet düşürücü avantajlar desteğinde (montaj-demontaj ve fason imalatı dahil) herhangi bir sektörde imalatı düşünüyorsanız, Olumsuz ekonomik şartlardan ve enflasyondan fazla etkilenmek istemiyorsanız,%18 ucuz enerji kullanımı, yöredeki gelir vergisi muafiyetinden kaynaklanan %25 daha ucuz ve kaliteli işgücü ile düşük navlun maliyetleri sizin için önemliyse, Gelişmiş yörelerimizdeki yatırımcıların yanında yabancı sermayenin de yoğun ilgi gösterdiği ve serbest bölgemizin sınırları içerisinde bulunduğu GAP Bölgesinde yatırım yapmak, sizin için gelecek vaat ediyorsa,
Sizi, uygun yatırım ortamı sunan; Venedik ve Kudüs gibi kentlerin listesinde bulunduğu UNESCO'nun Dünya Kültür Mirası Listesine Kültür Bakanlığı tarafından tek aday olarak gösterilen; uygarlıkların beşiği, açık hava müzesi Mardin Kent Merkezine yakın yerde bulunan serbest bölgemizde, yatırım yapmaya davet ediyor ve detaylı bilgilerimizi içeren ek'li notu dikkatinize sunuyoruz.
Mardin İlinin arazi varlığı 889.100 ha olup dağılım durumu
CİNSİ
ALANI(Ha)
%
Tarla
321.061
36,11
Bağ
18.704
2,11
Bahçe
1,610
0,18
Sebze
8,55
0,96
Nadas
29.433
3,32
Kavaklık
4.750
0,534
Zeytinlik
1.371
0,15
TOPLAM TARIM ALANI
385.479
43,36
Çayır-Mera Alanı
115.447
12,99
Orman Alanı
113.341
12,75
YERLEŞİM YERLERİ VE KULLANILMAYAN ALAN
274.833
30,90
TOPLAM
889.100
100
ÜRÜN GRUPLARINA GÖRE ARAZİ DAĞILIMI
Mardin İli tarım arazisi ekilişlerinin
2006 alan dağılımı ürün grupları
CİNSİ
2006 (Ha)
Hububat
221.350
Yem Bitkileri
2.999,4
Yemeklik Baklagil
75.195
Meyve,Sebze,Bağ,Zeytin
30.235
Endüstri Bitkileri
21.484
Nadas
29.433
Kavaklık
4.750
Diğerleri
32,6
TOPLAM
385.479
BİTKİSEL ÜRETİM VE VERİM
Mardin İlimizde Ekimi ve dikimi yapılan önemli bitkilerin
2006 yılı ortalama verim durumu
ÜRÜN GRUBU
2006Yılı(Kg/Ha)
Buğday
3.490
Arpa
2.896
Kırmızı Mercimek
1.435
Pamuk
4.672
Mısır (II. Ürün)
9.998
2006 YILI HAYVAN VARLIĞI
Mardin İlinin hayvan varlığı aşağıdaki tabloda gösterilmiştir.
CİNSİ
2006 Yılı
Sığır
54.885
Manda
--
Koyun
335.378
Kıl Keçisi
185.933
At-Katır
8.887
Merkep
9.274
Tavuk-Horoz
241.854
Kedi-Köpek
7.442
Yeni Usul Kovan
9.495
Eski Usul Kovan
2.993
Hindi
63.292
Ördek
8.043
Kaz
10.161
Güvercin
4.691
bilgi için linkten devam edin...
YERALTI KAYNAKLARI
Mardin İlindeki en önemli maden Mazıdağı ve Derik Bölgesindekifosfat yataklarıdır. Bunun yanındaKızıltepe, Nusaybin ve Yeşilli İlçelerinde zengin çimento rezervleri tespit edilmiştir.Mardin Merkezve Kızıltepe İlçelerinde tuğla kiremit hammaddesi, Derik İlçesinde Çimento ham maddesi olan hafif yapı malzemesi Bazaltikpomza bulunmaktadır.
Nusaybin Çağ çağ III. Hidroelektrik Santralinde36.360.000 Kw/yıl elektrikenerjisiüretilmektedir. Henüz etüt programında yer alanÇağçağ I. Ve II Hidroelektrik Santrallerinin devreye girmesiyle 4 Mw. Güçlü 33 Gwh./yıl elektrik enerjisiüretilecektir.
Mardin ilinde:1999 yılında tüketilen toplam 457.965.468 kwh elektrik enerjisinin 114.653.730 kwh’si ticarethaneler ve sanayide, 16.138.905 kwh’si sulamalarda kullanılmıştır.
Mardin’de rüzgara dayalı enerji santralleri kurulabilir. Rüzgar enerjisine dayalı santrallerin kurulabilmesi için kabul gören 6 m/sec’nin üstünde rüzgar esmektedir.
Mardin İlinde güneşedayalı enerji potansiyeli vardır. İlde bu kaynaktan yeterince faydalanılmamaktadır.
Nusaybin İlçesi sınırları içerisinde TPAO ' ne ait Çamurlu Sahası, Doğu Sınırtepe Sahası ve ikiztepe Sahalarında Faaliyetler mevcuttur.
Çamurlu Sahasında ayrıca Doğalgaz üretilerek (Mardin Çimento Fabrikası, Nuhoğlu Kireç Fabrikası, Nusaybin YİBO) satışı yapılmaktadır. Sahadan üretilen Karbondioksit gazı ise Batı Kozluca sahasında Üretimi Artırma Projesi kapsamında değerlendirilmektedir.
2006 yıl sonu itibariyle;
Çamurlu Sahasında,
Karbondioksit Gazı Üretimi :
56.000 m3/gün
Petrol Üretimi :
650 varil/gün
Doğalgaz Üretimi :
65.000 m3/gün
Doğalgaz satışı :
50.000 m3/gün
Doğu Sınırtepe Sahasında,
Petrol Üretimi :
150 varil/gün
İkiztepe Sahasında,
Petrol Üretimi :
20 varil/gün
TURİZM POTANSİYELİ
Mardin’de kültür,çağlar boyu yerleşik olan uygarlığın izlerini taşır. Mardin ili önemli tarihsel ve kültürel mimari zenginliklere sahiptir. Bu zenginliğin turizm alanında en iyi şekilde değerlendirilmesi halinde ilin kalkınmasına ve ülke turizmine büyük katkı sağlayacağı kuşkusuzdur.
Dünü bugün, dünden getirdiklerini gönlünden; geçmişten geleceğe sunan, tarihi tarihle özümsetmek, yaşayıp yaşatabilmek ayrıcalığı nedeniyle, tarihin en eski Hıristiyan topluluğu Süryanilerin köklü kültürü ve çeşitli uygarlıkların izleriyle bezenen Mardin’de engin hoşgörü şehrin ötesine ulaşmaktadır. Ezanların Çanlarla kardeşçe ve birlikte yankılandığı bu medeniyetler şehrini görmek istemez misiniz?
Son yıllardasadece ülkemizin değil tüm dünyanın ilgisini çekmeye başlayan Mardin, tarihi ve kültür yapısı ile Unesco’nun “Dünya Mirası Kenti Listesine” girmeye adaydır. Kültür Varlıklarının belgelenmesi korunması ve gelecek kuşaklara aktarılması önem arz etmektedir. İlimiz merkez ve İlçelerinde Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Müdürlüğünce tescil edilmiş 665 adet binamız mevcuttur. Ziyaretçi akınına uğrayan kente resmi kayıtlara göre;
2000-2006 Yılları Arasında Mardin'de Turizmin Gelişmesi
YILLAR
OTEL SAYISI
YATAK KAPASİTESİ
GELEN TURİST SAYISI
2000
7
763
60.000
2001
7
763
90.000
2002
7
763
150.000
2003
9
955
220.000
2004
9
955
380.000
2005
12
1195
400.000
2006
14
1284
180.000
TOPLAM
1.480.000
Mardin tarihi yapıları haritasını büyük görmek için tıklayınız
TURİZM AMAÇLI SPORTİF FAALİYETLER
AV TURİZMİ
Mardin arkeolojik bakımdan zengin olduğu kadartabii güzelliği bakımındanda farklı bir cazibeye sahiptir. Farklı doğa yapısı av turizmini canlı kılacak tüm unsur
ları barındırır. Son zamanlarda avcıların yoğun ilgisini çeken mekanlarda:Tilki, tavşan, keklik, karabatak, çulluk, yaban ördeği vardır. GENÇLİK TURİZMİ(KAMP)
Beyazsu (Nusaybin-Midyat), Karasu (Nusaybin-Mazıdağı-Midyat), Bakırkırı (Merkez), Gurs Şelale ve bahçeleri (Kızıltepe-Yüceli), Zınnar Bahçeleri.(Merkez)... Savur Piknik ve Mesire Bahçeleri, Alabalık tesisleri, Sultanköy Piknik ve Mesire Bahçeleri alabalık tesisleri, YeşilliVadisi...